B' ΤΟΜΟΣ

ΑΝΝΑ ΧΡΥΣΟΓΕΛΟΥ-ΚΑΤΣΗ

104

τεταριχευμένον από της φθοράς του χρόνου, κατ᾽ ανάγκην οφείλει να γράψη

κωμωδίας χαρακτήρων».

Σε ανοικτή μάλιστα επιστολή, που προκληθείς απηύθυνε τότε προς τον

Γεώργιο Μιστριώτη, απέρριψε μετά βδελυγμίας την

εθνική

κωμωδία πλοκής

ως «δραματική[ν] έκπτωσι[ν], την οποίαν –παρατηρούσε– πάντες οι νεώτεροι

κριτικοί οικτείρουσι και κατακρίνουσιν σήμερον, εν τοις παραδόξοις και

εκφύ-

λοις

εκείνοις δραματικοίς έργοις, άτινα κατέκλυσαν τας σκηνάς των ευρωπαϊ-

κών θεάτρων».

2. Τα

εθνικά έργα

παράγονται βεβαίως από

εθνικού

ποιητές

Στο θέμα αυτό έχει αναφερθεί εκτενώς ο Άγγελος Βλάχος ήδη από το 1866,

στην Εισαγωγή της πραγματείας του για το

Ομηρικόν Ζήτημα

Τον

εθνικόν

ποιητήν, γράφει, γεννά το έθνος του αυτό, κατ᾽ αναπόφευκτον ανά-

γκην, καθ᾽ υπερτάτην πλήρωσιν του υψηλού νόμου της γεννήσεως και φθοράς.

τον

εθνικόν

ποιητήν ζωογονεί αυτός ο της εποχής του πνευματικός βίος, ο

διαιωνιζόμενος ύστερον δια των έργων του. Γεννάται ούτος, διότι έπρεπε να

γεννηθή, ψάλλει διότι έπρεπε να ψάλη, και δεν αποθνήσκει, ως δεν αποθνήσκει

η εμψυχούσα αυτόν αιωνία ζωή, ως δεν εκλείπει ο σφραγίσας το ιερόν του μέτω-

πον δάκτυλος του θεού. Αι ποιήσεις του είνε ευρύ του έθνους του κάτοπτρον·

είνε τα ήρεμα νώτα γαληνιαίας λίμνης, εφ᾽ ης αντανακλάται πιστώς ο κύκλω της

κόσμος, από των υψηλοτέρων κορυφών και των αιωνοβίων πλατάνων, μέχρι της

χαμαιφυούς και σμαραγδίνης χλόης, ήτις παρυφαίνει τας όχθας της. Ο

εθνικός

ποιητής αισθάνεται ό,τι και το παραγαγόν αυτόν έθνος, πνέει την αληθή εκείνου

πνοήν, και τα έργα του παραμένουσιν ωσεί θεία τις κιβωτός, εγκλείουσα ολό-

κληρον της

εθνικής

εκείνης περιόδου τον βίον, τας θρησκευτικάς της ιδέας, τας

ιστορικάς της περιπετείας, τους πόθους και τας ελπίδας της, τας αρετάς και τα

ελαττώματά της, τον διάκοσμον τέλος όλον, τον συναποτελούντα το έθνος αυτό,

ως αναγκαίον της αιωνιότητος σταθμόν, και φέρουσα αυτόν αβλαβή και σώον

επί του κατακλυσμού των χρόνων και της λήθης...

Ο ποιητής δεν αποθνήσκει, ως δεν αποθνήσκει και ο υπό στρώμα χαλίκων

χωνευόμενος πρός στιγμήν καταῤῥάκτης, ούτινος αναβρύει περαιτέρω το ῥεί-

θρον, επίσης διαυγές και ισχυρόν ως επήγασε. Δύο αιώνες όλοι, οι μετά την

βασιλείαν της Ἐλισάβετ, είχον κοιμίσει εις το λίκνον της λήθης τον μέγαν Σα-

κεσπήρον, αλλ᾽ ο ποιητής του Ἁμλέτου και του Βασιλέως Λήρ έζη κοιμώμενος,

λαχος

Κωμωδίαι: Η κόρη του παντοπώλου, Γαμβρού πολιορκία, Ο γάμος

ένεκα βροχής, Ο λοχαγός της εθνοφυλακής, Η εορτή της μάμμης, Προς το θεαθήναι,

Η σύζυγος του Λουλουδάκη

. Παρά τοις εκδόταις Αγγ. Καναριώτη και Ζ. Γρυπάρη, Εν

Αθήναις 1871, σ. ι΄.

λαχος

, «Προς τον κύριον Γεώργιον Μιστριώτην, Καθηγητήν του Πανεπιστη-

μίου»,

Αιών

, 21.12.1870, σ. 3.