477 / 562
Χριστινα Οικονομοπουλου
476
κριτική της
Ιφιγένειας
του Moréas,
65
βασισμένη στη διακειμενική προσέγγι-
ση με την ευριπίδεια τραγωδία. Κατ’ αυτό τον τρόπο, παραδέχεται μεν στον
Moréas το στοιχείο της «μετάφρασης και της περίφρασης»,
66
συμπεραίνει
δε ότι πρόκειται για «συνεργασία», για «εργασία πρωτότυπη και εμπνευσμέ-
νη».
67
Επίσης, τονίζει ιδιαίτερα τόσο την απόλυτα επιτυχή επικαιροποίηση της
ελληνικότητας του έργου από τον γαλλόφωνο Moréas
68
όσο και την ουσια-
στική συνδρομή του στον υφολογικό εκμοντερνισμό. Έτσι, χαρακτηρίζοντας
τον Moréas « Έλληνα κατά την ψυχήν και το αίσθημα, αλλά Γάλλο κατά την
γλώσσαν»,
69
ο Ξενόπουλος θα καταλήξει ότι «οι στίχοι αυτοί μου φαίνονται
στίχοι ποιητού συγχρόνου και νεωτερίζοντος πάντοτε, τον οποίον εις τίποτε
δεν υπεδούλωσεν η αναγκαστική μίμησις των αρχαίων προτύπων».
70
Συμπερασματικά, μέσα από την προσέγγιση της
Ιφιγένειας
του Moréas θα
πρέπει να συγκρατήσουμε τρία βασικά στοιχεία ως προς την πολιτισμική δια-
μεσολάβηση που δηλώνει το έργο: Πρώτον, ότι αυτή εκφράζεται μέσα από την
ισόρροπη ζεύξη μεταξύ γαλλοφωνίας και ελληνικότητας, οι οποίες αναδύονται
και καλύπτουν την έμπνευση, τη διαδικασία συγγραφής του έργου, τη δομική,
τη θεματική και την αισθητική ταυτότητά του, καθώς και την υποδοχή και
πρόσληψή του. Δεύτερον, ότι ο απόηχος της πολιτισμικής της διαμεσολάβησης
εκτείνεται και στις αρχές του 20ού αιώνα, μέσω των παραστάσεων αλλά και
της πρόσληψής της από το κοινό, τον Τύπο και την ελληνική και τη γαλλική
διανόηση. Τρίτον, ότι η
Ιφιγένεια
του Moréas είναι από τα πρώτα γαλλόγραφα
θεατρικά έργα τα οποία ταξίδεψαν σε εξωευρωπαϊκές χώρες, κάνοντας έτσι
γνωστή στο ευρύτερο γαλλόφωνο κοινό τη διαχρονικότητα της ελληνικότητας
και της αρχαίας ελληνικής σκέψης.
65. Γρηγόριος Ξ
ενοπουλος
, «Jean Moréas:
IPHIGÉNIE
, tragédie en cinq actes,
Paris, Société du Mercure de France, 1904»,
Παναθήναια
(15.11.1904), σ. 86-88.
66. Το ίδιο, σ. 86.
67. Ό.π.
68. Ό.π.
69. Ό.π.
70. Το ίδιο, σ. 88. Παρ’ όλη την πολύ μεγάλη επιτυχία των παραστάσεων της
Ιφιγένειας
στην Ελλάδα, η τραγωδία του Moréas δεν μεταφράστηκε ούτε εκδόθηκε
στην ελληνική γλώσσα.