445 / 562
Κυριακη Πετρακου
444
Με την επιστολή αυτή ως αφορμή, η συζήτηση άρχισε στη Βουλή στις 8
Δεκεμβρίου και συνεχίστηκε τόσο στις συνεδριάσεις της όσο και διά του Τύπου
από συντάκτες που ομοίως ομολογούν ευθαρσώς ή διαφαίνεται εμμέσως ότι επί-
σης δεν έχουν διαβάσει το μιαρό έργο, αλλά δεν διστάζουν εντούτοις να ζητούν
τον αφορισμό, την απόλυση από τη θέση του ως πρεσβευτή της Ελλάδας,
ακόμα και τη φυλάκιση του συγγραφέα. Την έναρξη έκανε ο Σπύρος Πετμεζάς,
υπουργός Στρατιωτικών. Αποκαλεί το εκδοθέν έργο του Ραγκαβή «φυλλάδα».
19
Μεταθέτει τη συζήτηση στο θέμα που ενδιαφέρει πολιτικά, δηλαδή αν πρέπει ο
Ραγκαβής να διατηρεί τη θέση του εφόσον δεν αναγνωρίζει την ισχύ του όρκου
που έδωσε. Ο υπουργός των Εξωτερικών στην οικουμενική κυβέρνηση εκείνης
της εποχής, δηλαδή ο Τρικούπης, υπεκφεύγει με τη δικαιολογία ότι το έργο
καταδιώκεται υπό της δικαστικής εξουσίας, η οποία θα ενεργήσει τα δέοντα. Ο
Γ. Ρούφος σχολίασε ότι η Βουλή δεν είναι ιεροεξεταστήριο και δεν είναι δίκαιο
να γίνεται λόγος στη Βουλή για τέτοιο ζήτημα.
20
Ο Δαμαλάς δευτερολόγησε με
νέα «Διατριβή», επισημαίνοντας ότι ο Ρούφος παρεξήγησε τα λεγόμενα του
Πετμεζά, ο οποίος ορθώς έθεσε το ζήτημα αν το κράτος δύναται να δώσει πίστη
σε υπάλληλο μη πιστεύοντα στον Θεό, εφόσον απαιτείται όρκος για ανάληψη
επισήμων καθηκόντων όπως του πρεσβευτή – δηλαδή πρόκειται για πολιτικό
ζήτημα. Αν το κράτος διατηρεί εν γνώσει ασεβείς και άθεους εν υπηρεσία,
οφείλει να καταργήσει και τον όρκο. Εφόσον δεν τον καταργεί, δεν δύναται να
διορίζει ή να διατηρεί «παραβάτας υπαλλήλους».
21
Άλλος συντάκτης, ομοίως
δίχως να διαβάσει το δράμα αλλά μέσω των πληροφοριών, το καταγγέλλει όπως
και τον συγγραφέα λόγω της επίσημης θέσης του: Αν ιδιώτευε κανείς δεν εδι-
καιούτο να τον ελέγξει για τις θρησκευτικές πεποιθήσεις του, ως πρόξενο όμως
της Ελλάδας σε κράτος ορθόδοξο «τοιαύτη συγγραφή» είναι ασύγγνωστη. Η
κυβέρνηση οφείλει να σπεύσει να ενεργήσει κατά του ασεβούς υπαλλήλου
και παραβάτη «παντός ιερού καθήκοντος».
22
Και άλλη φωνή υπεράσπισης
ακούστηκε υπέρ του Ραγκαβή. Οι ξένοι επιστήμονες την έχουν παραδεχτεί
προ πολλού, συνεπώς «ας χαιρετίσωμεν την θεωρίαν της εξελίξεως την υπό
του Δαρουΐνου […] ως τον ισχυρότατον μοχλόν της γενικής επιστήμης, ήτοι
19.
Εφημερίς
, Δεκ. 1877.
20.
Εφημερίς των Συζητήσεων
, 10.12.1877, συνεδρία της 8 Δεκ. Η πλοκή εδώ συντέ-
θηκε από την
Εφημερίδα των Συζητήσεων
(της Βουλής), αλλά και αυτή δεν δημοσι-
εύει ολόκληρα τα κείμενα, που συμπληρώθηκαν από τις άλλες, ιδίως την
Καρτερία
,
όπου δημοσιεύονται και άλλα αποσπάσματα.
21. Δ
αμαλασ
, «Διατριβαί», με ημ. 9 Δεκ. 1877,
Καρτερία
, 11.12.1877.
22.
Λαός
, 13.12.1877 (ανυπόγραφο).