359 / 562
Κωνσταντινα Ριτσατου
358
Με αυτά τα λόγια η ψυχαρική νεράιδα χάνεται για πάντα από τον εφήμερο
κόσμο των θνητών. Η Πούλια, όπως ονομάζει τη δική του νεράιδα ο Σπυρίδων
Περεσιάδης, όταν οι αδελφές της προσπαθούν να την πείσουν να κρατά τις
αναγκαίες αποστάσεις από τους ανθρώπους για να διατηρηθεί αλώβητος ο
νεραϊδόκοσμος, εκείνη διατυπώνει σοβαρές αντιρρήσεις:
Δεν συμφωνώ. Αόρατες αν είμαστε ολοένα,/μπορεί να μας ξεχάσουνε και με
καιρό να λένε/πως παραμύθια είμαστε, που γέννησεν ο νους τους./Που θα τα
λένε με καιρό μονάχα οι γυναίκες,/όταν θα νυχτογνέθουνε στου φεγγαριού τη
λάμψη,/μόνο να μη νυστάζουνε η ώρα να περνάη.
2
Η αποσπασμένη από τον Έλγιν Καρυάτιδα του Ερεχθείου, η νεράιδα του
Κάστρου, στο ομώνυμο έργο του Δημητρίου Καμπούρογλου, βρίσκεται πεσμέ-
νη στη βάση του λόφου της Ακρόπολης, στο «Ριζόκαστρο», όπου τη συναντά
ο τριαντάχρονος δημογέροντας της Αθήνας, ο Μιχαήλ. Όταν της παίρνει το
μαντίλι κι εκείνη ζωντανεύει, ο νέος θαμπώνεται από την ομορφιά της και
θέλει να την κάνει δική του. Η νεράιδα όμως αντιστέκεται και οι αντιρρήσεις
της κάμπτονται μόνον όταν ακούει ότι πρόκειται να την πάνε σε ξένη χώρα,
σκεπασμένη από καταχνιά και σκότος, μακριά από την πατρίδα της που τη
στεφάνωσε η δόξα. Και τότε απαντά στον Μιχαήλ: «Μακρυά από την Αθήνα
εγώ! […] ποτέ! […] Έρχομαι μαζί σου, σε ακολουθώ».
3
νη, Αθήνα 1997. Την πρώιμη κυρίως ψυχαρική θεατρική περίοδο εξετάζει η Κυριακή
Π
ετρακου
, «Η θεατρική αντίληψη του Ψυχάρη» στον τόμο
Ο Ψυχάρης και η εποχή
του
,
σ. 275-291. Βλ. επίσης Νάντια Ε
υαγγελινου
, «Η συνεισφορά του Ψυχάρη στο
νεοελληνικό θέατρο»,
το ίδιο
, σ. 261-274.
2. Σπυρίδων Π
ερεσιαδης
,
Η
[sic]
νεράιδες
, Αθήνα χ.χ., σ. 11, διατίθεται ψηφιοποι-
ημένο,
anemi.lib.uoc.gr. Στον κατάλογο των προσώπων σημειώνεται ότι το έργο παί-
χτηκε για πρώτη φορά στην Αθήνα τον Αύγουστο του 1899. Την παράσταση σημειώ-
νει ο Γιάννης Σ
ιδερης
,
Ιστορία του νέου ελληνικού θεάτρου 1794-1944
,
τ. Α΄, Καστα-
νιώτης, Αθήνα 1990, σ. 155, σημ. 11. Ο ιστορικός επαινεί «την περίφημη και αλήθεια
καλοσυνθεμένη
Γκόλφω
» και καταγράφει άλλες παραστάσεις έργων του Περεσιά-
δη, μεταξύ των οποίων και
Η νεράιδες
, που «δεν γνώρισαν επιτυχία», η
Μόρφω
,
1.8.1898, με την Παρασκευοπούλου στον Πειραιά, ο
Μαγεμένος βοσκός
,
17.6.1909, η
Πάργα
στο Αθήναιον 17.7.1911. Ο Σιδέρης αποδίδει την αποτυχία του Περεσιάδη στο
γεγονός ότι έχουν βγει τα δραματικά ειδύλλια του Σαλίβερου.
Η νεράιδες
είναι πιθανό
να υποβλήθηκαν στον Λασσάνειο του 1896. Βλ. Π
ετρακου
,
Οι θεατρικοί διαγωνισμοί
(1870-1925)
,
Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 1999, σ. 185-187, όπου σημειώνεται ότι οι
κριτές παρέλαβαν ένα ομότιτλο δράμα: «Δεν είναι ούτε βυζαντινό, ούτε Τουρκοκρατί-
ας όπως ορίζει η προκήρυξη, αλλά ατυχές ειδύλλιο», γι’ αυτό και αποκλείστηκε από
τον διαγωνισμό.
3. Δημητρίου Γρ. Κ
αμπουρογλου
(Εθνικόν Αριστείον 1923),
Η νεράιδα του Κά-