B' ΤΟΜΟΣ

357

ωνσταντινα

ιτσατου

Αναζητώντας την εθνική ταυτότητα στα χνάρια μιας νεράιδας

Η νεράιδα, στο ομότιτλο θεατρικό έργο του Ψυχάρη, ερωτεύεται έναν εικοσι-

πεντάχρονο ψαρά, τον Γιάννη, και λίγο πριν από το τέλος του δράματος χρει-

άζεται να ξεκαθαρίσει στον αγαπημένο της ορισμένα στοιχεία της ταυτότητάς

της. Λέει λοιπόν η Έβα, όπως βαφτίζει τη γυναίκα-ξωτικό, ο μπροστάρης του

Δημοτικισμού:

«Δεν ξέρεις ποια είμαι. Η μάννα μας εμάς είναι η Ελλάδα. Ηψυχοδότρα. Ηψυχο-

σώστρα. Η Ελλάδα η πλάστρα της Ιδέας. Η άγια Θεά του Ιδανικού και του

Μύθου. Δε θέλουμε τα πράματα μισά, τα θέλουμε αλάκερα, τα θέλουμε ατό-

φυα, τα θέλουμε πλέρια. Είμαστε Ρωμιές και μεις. Η μισή αγάπη για μας είναι

ψέφτικη αγάπη».

1. Γιάννης Ψ

υχαρης

, «“Η Νεράιδα”. Εθνικό παραμύθι σε τρεις πραξούλες»,

Πρω-

τοπορία

3 (Μάρτ. 1929), σ. 69-78: 78. Το κείμενο έρχεται από το Παρίσι και ο συγ-

γραφέας πεθαίνει την ίδια χρονιά. Το περιοδικό αφιερώνει ένα τεύχος στην προσω-

πικότητα και το έργο του, αφού από την ώρα που κυκλοφόρησε η

Πρωτοπορία

, ο

«Μεγάλος Αγωνιστής δημοσιεύει αποκλειστικά και μονάχα σ’ αυτό»,

Πρωτοπορία

11 (Νοέμ. 1929), σ. 260. Για το έργο έχουν γράψει ο Γιάννης Σ

ιδερης

, «Ψυχάρης και

Θέατρο»,

Νέα Εστία

55 (1954), σ. 724-736, και ο Βάλτερ Π

ουχνερ

, «Τα τελευταία

θεατρικά έργα του Γιάννη Ψυχάρη: Ένα σχόλιο» στον τόμο

Ο Ψυχάρης και η εποχή

του. Ζητήματα γλώσσας, λογοτεχνίας και πολιτισμού

επιμ. Γεωργία Φαρίνου-Μα-

λαματάρη, Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών, Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη,

Θεσσαλονίκη 2005, σ. 293-302. Στη στροφή του αιώνα ο Ψυχάρης δημοσίευσε τον

τόμο, που συνοδεύεται από πολυσέλιδο και πολυσήμαντο πρόλογο,

Για το Ρωμαίικο

Θέατρο. Ο Κυρούλης, δράμα. Ο Γουανάκος, κωμωδία

τ. Α΄, Εστία, Αθήνα 1901. Στα

στερνά χρόνια της ζωής του συνθέτει τέσσερα δράματα. Πριν από τη

Νεράιδα

την

Έβα

που δημοσιεύτηκε στη

Νέα Εστία

10 (1.9.1927), σ. 596-599, και στη συνέχεια

τη

Μούσα

και τον

Μαρσύα

που δημοσιεύτηκαν το 1930, βλ. παρακάτω. Σημαντικά

θεωρητικά κείμενα του Ψυχάρη συγκεντρώνονται στον τόμο

Γιάννη Ψυχάρη Κριτικά

κείμενα

επιμ. Ιφιγένεια Μποτουροπούλου, τ. Α΄, Ίδρυμα Κώστα και Ελένης Ουρά-