210 / 562
Περιοδικός Τύπος των ετεροχθόνων και
‘
εθνικό κέντρο
’
209
Δομνίκη Ζωγράφου, μητέρα του Ηπειρώτη και εθνικού ευεργέτη Χρηστάκη
Ζωγράφου. Ο κατάλογος των συνδρομητών στο τέλος του εντύπου μάς επι-
τρέπει να πούμε ότι οι 800 συνδρομητές, άνδρες και γυναίκες, Έλληνες και
Τούρκοι από την Κωνσταντινούπολη, τις πόλεις και τα χωριά της Ηπείρου,
προέρχονται από όλα τα κοινωνικά στρώματα: δικηγόροι, γιατροί, φαρμακο-
ποιοί, τραπεζίτες, διδάσκοντες, μαθητές της Ζωγραφείου Σχολής, χασάπηδες,
μανάβηδες, καφετζήδες, υποδηματοποιοί. Και ο
Ηπειρώτης
έχει τη μορφή
των ημερολογίων του τέλους του 19ου αιώνα. Περιέχει μηνολόγια, θρησκευ-
τικές γιορτές, επίσημες εορτές της οθωμανικής αυτοκρατορίας. Έχει επίσης
φωτογραφίες πορτρέτα προσωπικοτήτων που κατάγονται από την περιοχή της
Δρόπολης. Το περιεχόμενό του όμως, όπως μας πληροφορεί ο ίδιος ο συντά-
κτης του, «δεν περιλαμβάνει τράπεζαν μυθιστορημάτων, ούτε παραμυθίων, ως
συνηθίζουσιν από τινος εις τοιαύτα, αλλά περιγραφήν πολλών των της φίλης
γενετείρας».
30
Όταν εκδίδεται
Ο Ηπειρώτης
, το μεγαλύτερο μέρος της Ηπείρου δεν είχε
απελευθερωθεί, παρά τις προσδοκίες. Το δόγμα του ελληνοθωμανισμού, του
εξελληνισμού της οθωμανικής αυτοκρατορίας με την ενσωμάτωση των Ελλήνων
στον οθωμανικό κρατικό μηχανισμό, που μορφώθηκε στην ομογενειακή Κων-
σταντινούπολη, καταρρέει ολοσχερώς. Όχι μόνο γιατί μετά την ταπεινωτική
ήττα της Ελλάδας
31
η υπεροχή της οθωμανικής αυτοκρατορίας έναντι του εθνι-
κού κράτους είναι συντριπτική, αλλά κυρίως διότι ο πανισλαμισμός είναι πλέον
η επίσημη κρατική πολιτική. Κατά λογική ακολουθία, εμφανίζεται η ανάγκη
ενός νέου θεωρητικού πλαισίου για τα νέα προτάγματα του εθνικισμού.
30.
Ο Ηπειρώτης
,
σ. 7.
31. Η Ελλάδα βρίσκεται για άλλη μία φορά υποχρεωμένη να λογοδοτήσει όχι
πια στην Ευρώπη, αλλά στον ελληνισμό. Για τους ετερόχθονες αυτή τη φορά δεν
ευθύνονται οι Μεγάλες Δυνάμεις ή κάποιος άλλος εξωτερικός εχθρός, αλλά το εθνικό
κέντρο, το οποίο κατηγορείται ότι δεν είχε ξεκάθαρες και ιεραρχημένες επιδιώξεις.
Χαρακτηριστικό είναι το άρθρο του Θεόδωρου Βελλιανίτη με τίτλο «Αι Αθήναι κατά
τον αγώνα», στην εφημ.
Εμπρός
της 9ης Μαΐου 1897, όπου διαβάζουμε: «οι νεανίαι
αποπνέοντες μύρον ονειροπολούν την ευτυχίαν, οι θαμώνες των καφενείων ροφούν το
παγωτόν τους μετά φιλοσοφικής αμεριμνησίας, άλλοι σφαιροκτυπούν εις τα σφαιρι-
στήρια, και πέριξ των μικρών τραπεζών κατατέμνονται αι ευθύναι των κυβερνητών, του
βασιλέως και των αρχηγών, μοιράζονται διπλώματα ανδρείας και καταγγέλονται άλλοι
ως προδότες, εκφράζονται γνώμαι περί πολέμου, μετά τοιαύτης απαθείας, μετά τοιαύ-
της αδιαφορίας και ψυχρότητος, ως το τέταρτον της Ελλάδος να μην ευρίσκεται υπό
την πτέρναν του εχθρού, ωσάν να μην διατρέχωμεν να ακούσωμεν ότι πόδας εχθρών
ατίμασαν τα ένδοξα στενά των Θερμοπυλών».