B' ΤΟΜΟΣ

Περιοδικός Τύπος των ετεροχθόνων και

‘

εθνικό κέντρο

’

207

παροίκων δεν διαμορφώνεται πλέον σε συνεχή αναφορά με την Ευρώπη ή με

την οθωμανική αυτοκρατορία, αλλά σε σχέση με την ανεξάρτητη Ρουμανία. Γι’

αυτό αισθάνονται την ανάγκη να αυτοπροσδιοριστούν, να βρουν τη δική τους

έκφραση. Τα μέχρι πρότινος ελλαδικά ‘επιθετικά’ όπλα –γλώσσα, θρησκεία,

πολιτισμός– γίνονται αμυντικά. Οι συνεργάτες της

Μέλισσας

στο «σημείωμα

της σύνταξης» υπόσχονται να συνεχίσουν το έργο τους ακλόνητοι «καταπο-

λεμούντες δε αρρενωπώς τους τε της πατρίδος ημών προπηλακιστάς και τα

μίσθαρνα των εχθρών ημών φύλλα, καθώς και τους παρ’ ημίν παρεισερπίζο-

ντας εκάστοτε σκώληκας».

Τη δεκαετία του 1870 εντείνονται οι ανταγωνισμοί των εθνικών κινημάτων

στα Βαλκάνια και των αλυτρωτικών επιδιώξεων των χριστιανικών κρατών της

περιοχής. Μετά την ήττα της κρητικής επανάστασης, πολλοί έβλεπαν να συρ-

ρικνώνεται ο εθνικός στόχος της απελευθέρωσης της Ηπείρου και της Θεσσα-

λίας. Η αδυναμία πραγματοποίησης του ονείρου από το εθνικό κέντρο υπο-

γράμμιζε το χάσμα μεταξύ των προσδοκιών του έθνους και της αμφισημίας

του πολιτικού-εθνικού λόγου. Η Μεγάλη Ιδέα γίνεται επιθετική και εκφράζεται

και πάλι μέσα από τον αλυτρωτισμό. Η μυθοποιητική διάστασή της αναπαρά-

γεται μερικές φορές μέσα από κείμενα τα οποία αγγίζουν τα όρια του μυστικι-

σμού ή του λαϊκοθρησκευτικού αποκρυφισμού.

Ένα άρθρο της

Μέλισσας

με τίτλο «Ο αριθμός 18»

εκφράζει αυτή την

οραματική εκδοχή της Μεγάλης Ιδέας. Ο ανώνυμος συντάκτης βασιζόμενος

στην αριθμολογία υποστηρίζει ότι ο αριθμός 18 «καταντά καβαλιστικός», διότι

στις 18 Μαρτίου αναγορεύτηκε βασιλιάς ο Γεώργιος Α΄, «διατρέχων το 18ον

έτος της ηλικίας του». Ήρθε δε στην Αθήνα στις 18 Οκτωβρίου 1863 και αν

προσθέσουμε τους αριθμούς το άθροισμά τους είναι 18. Ακόμα και ο πατέρας

του γεννήθηκε το 1818. 18 είναι και το άθροισμα τον αριθμών του έτους 1854,

«ιστορικού προς την Ελλάδα διά τον προς τα έξω οργασμόν των Ελλήνων».

Πιστεύει δε ότι το 1881, το οποίο και αυτό αθροίζει 18, θα είναι γόνιμο για την

Ελλάδα, διότι θα ολοκληρωθεί το έργο του 1854. Το κείμενο απηχεί τη νοσταλ-

γία που αναδύεται σταδιακά στο εθνικό κέντρο για τα χρόνια του Όθωνα,

όπου κατά πολλούς η Μεγάλη Ιδέα ήταν ζωντανή και ενεργή. Ο συντάκτης

κλείνοντας το κείμενο, αναρωτώμενος μήπως το 1881 «η αυλή των Αθηνών

ονομασθή της Κωνσταντινουπόλεως, λέξεως εμπεριλαμβανούσης 18 πάλιν

γράμματα», εκφράζει μία έκφανση της Μεγάλης Ιδέας σύμφωνα με την οποία

23.

Η Μέλισσα

σ. 3.

24.

Η Μέλισσα

, σ. 154-155.