Ο Ιωάννης Καμπούρογλου (1851-1903)
443
κωμωδία. Πολύ νέος δημοσίευσε τα μονόπρακτα «Η χήρα (Δύο ώραι εντός
Αθηναϊκής αιθούσης)» και «Ο θάνατος του Φειδίου» (στον
Ιλισσό
το 1869),
«Παλαιοί φάκελλοι – Νέα πάθη» και «Πώς τρέφεται ο έρως: Μίμος εις τρεις
σκηνάς» (στον
Ιλισσό
το 1870), το «8-9 μ.μ. Μίμος εις πράξιν μίαν» (στον
Καζαμία του Κορομηλά
του 1871) και τη μονόπρακτη κωμωδία «Η εν ώρα
γάμου» (διασκευή από γαλλική παράσταση, στο περιοδικό
Παρθενών
το
1872). Της ίδιας περιόδου είναι ο ποιητικός μονόλογος «Ο Τρελλός» (
Καζα-
μίας του Κορομηλά
διά το έτος 1871) που έκανε αργότερα αυτόνομη διαδρομή
στο θέατρο· παίχτηκε στην Κωνσταντινούπολη από τον ηθοποιό Θεοδόσιο
Πεταλά το 1891, από τον ηθοποιό Γ. Χρυσάφη και από άλλους. Αργότερα,
την περίοδο που ο Καμπούρογλου ήταν Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου
Εσωτερικών (1895-1897), έγραψε τη μονόπρακτη κωμωδία
Ο ντροπαλός ερω-
τευμένος
, η οποία παραστάθηκε στο παλάτι. Τυπώθηκε μεταθανάτια, το 1903,
με επεξεργασία και επιμέλεια του Νικολάου Λάσκαρη, ο οποίος μετέτρεψε τα
αρχικά δώδεκα τραγούδια της κωμωδίας σε σκηνικό πεζό λόγο.
Εκτός από την πρωτότυπη λογοτεχνική παραγωγή, ο Καμπούρογλου δημο-
σίευσε αρκετές μελέτες, κάποιες όχι πολύ αξιόλογες, γραμμένες κυρίως για
να καλύψει τη συνεργασία του με περιοδικά νέων της εποχής (κυρίως στον
Ιλισσό
). Ιδιαίτερη αξία έχουν ο εκτενής «Πρόλογος του μεταφραστού» στη
μετάφραση των
Αδιάφορων
του Ισπανού Enrique Gaspar (1874), όπου κατα-
δικάζει το μυθιστορηματικό δράμα και κηρύττει την αφοσίωσή του στο «κοι-
νωνικό δράμα» (
drame social
) της «πραγματικής» λεγομένης σχολής (
école
réaliste
),
5
καθώς επίσης και οι εισηγητικές εκθέσεις του σε θεατρικούς διαγω-
νισμούς, με πιο γνωστή την εισήγησή του στον θεατρικό διαγωνισμό των Ολυ-
μπίων του 1888· συμμετείχε όμως και στον Ρετσίνειο του 1895 και σε αυτόν
που οργάνωσε ο Σύλλογος των Φιλοτέχνων το 1896.
6
Ιδιαίτερα αξιόλογη είναι
και η εκτενέστατη καταδικαστική κριτική του για τον
Κόδρο
του Βιζυηνού, η
οποία δημοσιεύτηκε ανώνυμα στην
Εφημερίδα των Συζητήσεων
(Μάιος-Ιούνι-
ος 1874) και αναφέρεται όχι μόνο στο έργο του Βιζυηνού αλλά συνολικότερα
στον πανεπιστημιακό ποιητικό διαγωνισμό.
7
5. Βλ. και Θεόδωρος
Χ
ατζηπανταζησ
,
Από του Νείλου μέχρι του Δουνάβεως
, τ.
Β1, ΠΕΚ, Ηράκλειο 2012, σ. 35-36.
6. Για τις συμμετοχές του Ι. Καμπούρογλου ως κριτή δραματικών έργων βλ. Κυρια-
κή
Π
ετρακου
,
Οι θεατρικοί διαγωνισμοί (1870-1925)
, Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 1999.
7. Βλ. τις πληροφορίες και τις παρατηρήσεις μου στη μονογραφία Λάμπρος
Β
αρε
-
λασ
,
Μετά θάρρους ανησυχίαν εμπνέοντος. Η κριτική πρόσληψη του Γ. Μ. Βιζυηνού
(1873-1896)
, University Studio Press, Θεσσαλονίκη 2014, σ. 15-21.