446 / 482
Ο Ιωάννης Καμπούρογλου (1851-1903)
445
νου στην Αθήνα Enrique Gaspar από το γαλλικό ανέκδοτο πρωτότυπο (το
έργο επανεκδόθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1882) και του ίδιου, απευ-
θείας από τα Iσπανικά, την κωμωδία
Τα μεγάλα παιδία
/
Los niños grandes
(το έργο παιζόταν στα Eλληνικά χωρίς να έχει εκδοθεί στα Iσπανικά), καθώς
και την τρίπρακτη κωμωδία
La levita
.
11
Εκτός από αυτό, από τις αρχές του
1880 ειδικεύτηκε σε μεταφράσεις θεατρικών έργων του Pedro Calderόn de
la Barca. Το 1884 ο Νικόλαος Σπανδωνής είχε αναγγείλει (βλ.
Νέα Εφημε-
ρίς
, 10.11.1884) ότι θα τύπωνε σε τόμο μεταφράσεις του Ι. Κ. Καμπούρογλου
με έργα του Calderόn με τον τίτλο Καλδερώνος Δε λα Βάρκα
Δραματική
τριλογία
κατ’ εκλογήν
, που θα περιελάμβανε την τραγωδία
Ο Αλκάδης της
Θαλαμέας
(
El alcalde de Zalamea
) και τις κωμωδίες
Μυστικά και φωνακτά
(
El secreto a voces
) και
Το στοιχειό
(
La dama duende
). Η έκδοση δεν
πραγματοποιήθηκε τότε, τα έργα όμως παίζονταν με επιτυχία σε ελλαδικές
θεατρικές σκηνές και στον υπόλοιπο ελληνισμό από Νείλου μέχρι Δουνά-
βεως. Το
Μυστικά και φωνακτά
δημοσιεύτηκε το 1891-1892 στο περιοδικό
Παρνασσός
και τα άλλα δύο εκδόθηκαν μετά τον θάνατο του συγγραφέα, με
επιμέλεια του Νικολάου Λάσκαρη, στη θεατρική βιβλιοθήκη Φέξη το 1903
και επανεκδόθηκαν το 1912. Υπήρξε, συνεπώς, από τους πρώτους πολιτισμι-
κούς διαμεσολαβητές που έκαναν γνωστό το ισπανικό θέατρο στην Ελλάδα,
και μάλιστα συμμετείχε το 1881 στον ελλαδικό διαγωνισμό για τα 200 χρόνια
του Calderόn (στο πλαίσιο διεθνούς πρωτοβουλίας· συμμετείχαν και άλλοι
τέσσερις Έλληνες: Σοφοκλής Καρύδης, Π. Ματαράγκας, Κ. Γ. Ξένος, Γ. Κ.
Υπερίδης) γράφοντας ποίημα στη μνήμη του, το οποίο εκδόθηκε αυτοτελώς,
μεταφράστηκε στα Ισπανικά (από τον Antoni Rubió) και πήρε το τρίτο βρα-
βείο από τη Βασιλική Ακαδημία της Μαδρίτης.
Γνώστης της Γερμανικής, υπήρξε από τους συστηματικούς μεταφραστές
στα Ελληνικά της ποίησης του Heinrich Heine στα τέλη του 19ου αιώνα,
συμβολή που θα πρέπει να μελετηθεί και να αναδειχθεί περισσότερο.
12
Το
11. Οι πληροφορίες για τη μετάφραση των δύο τελευταίων έργων θησαυρίζονται
στις τρεις επιστολές που στέλνει ο Καμπούρογλου στον Gaspar τα χρόνια 1898-1899
(ειδικά στην πρώτη: 23.11/5.12.1898), οι οποίες αναδημοσιεύτηκαν από τον Daniel
P
oyán
D
íaz
,
Enrique Gaspar. Medio siglo de teatro español
, τ. 2, Gredos, Μαδρίτη
1957, σ. 169-174. Ευχαριστώ τη θεατρολόγο Κωνσταντίνα Γεωργιάδου για την αποστο-
λή των σελίδων.
12. Βλ. Κατερίνα
Μ
ητραλεξη
,
«Με τα φτερά του τραγουδιού
[…]
». Η πρόσληψη
του Heinrich Heine στην Ελλάδα
.
Κριτική θεώρηση
, Ediciones del Orto, Μαδρίτη
2012, όπου θα πρέπει να προστεθούν και άλλα στοιχεία για τη μεταφραστική συμβο-
λή του Ι. Καμπούρογλου.