Συνάντηση εργασίας νέων ερευνητών

Ο ελληνικός περιοδικός τύπος του 19

ου

αιώνα

μαθήματα σχετικά με το πανόραμα της νεοελληνικής λογοτε-

χνίας και γλώσσας, τα οποία μάλιστα μεταφράζονται απευθεί-

ας στα ελληνικά στο περιοδικό του Μαρίνου Βρετού

Εθνικόν

Ημερολόγιον

, που εκδιδόταν στο Παρίσι.

Είναι μέσα από τον περιοδικό τύπο, μάλιστα, που γεν-

νιέται η πρώτη, με όλα τα προβλήματα και τις ελλείψεις της,

εκτενής αφήγηση, πανοραμικού χαρακτήρα, της νεοελληνικής

λογοτεχνικής ιστορίας, μετά από τα «μαθήματα» του Νερου-

λού. Πρόκειται για την

Histoire

του Αλέξανδρου Ρίζου Ραγκα-

βή, εκδομένη στα 1877,

μεγάλα αποσπάσματα της οποίας

είχαν δημοσιευτεί είκοσι χρόνια πριν στον πολιτικά χρωμα-

τισμένο

Spectateur de l’Orient

του Ραγκαβή και του Κωνστα-

ντίνου Παπαρρηγόπουλου μεταξύ των ετών 1853-1856. Αν,

μάλιστα, συγκρίνει κανείς τις μελέτες αυτές με την έκδοση

του 1877 θα διαπιστώσει ότι οι αλλαγές είναι ελάχιστες.

Διατρέχοντας τη δειγματοληψία, μπορεί κάποιος να απο-

ρήσει με τους τίτλους και κατ’ επέκταση με τη θεματική.

Ωστόσο, τα κείμενα αυτά συλλέχθηκαν με γνώμονα ότι θα

ασχολούνται με εξειδικευμένα ζητήματα ιστορικής ταξινό-

μησης της νεοελληνικής γραμματείας ή θα κάνουν λόγο για

παρόμοιες προσπάθειες και, το κυριότερο, ότι αποτελούν

απόπειρες κανονικοποίησης της νεοελληνικής λογοτεχνίας

με γραμματολογικά αλλά και εξω-φιλολογικά κριτήρια. Για

παράδειγμα, η μελέτη του Σπυρίδωνα Ζαμπέλιου «La poésie

populaire en Grèce» (βλ. εδώ «Δειγματοληψία», 1856-57)

καταδεικνύει την εμπεριστατωμένη εφαρμογή του ιστοριο-

νομικού σχήματος του επτανήσιου διανοούμενου στη δημο-

27. Για μια συνολική εικόνα των ελληνογαλλικών επαφών τον

αιώνα με κέντρο τη νεοελληνική λογοτεχνία, βλ. Αλέξης Πολίτης,

«Από τον Φωριέλ στην Ιουλιέτα Λαμπέρ-Αδάμ: Η παρουσία της ελ-

ληνικής λογοτεχνίας στα γαλλικά γράμματα»,

Πρακτικά Συνεδρίου

Ελλάδα και Γαλλία τον 19

αιώνα

, Ευάγγελος Χρυσός, Christophe

Farnaud (επιμ.), Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων: Αθήνα 2012, σσ.

143-166.

28. Al. Rizo Rangabé,

Histoire littéraire de la Grèce moderne

, τ. Α΄-Β΄,

Ancienne Maison Michel Lévy frères: Παρίσι 1877.