Συνάντηση εργασίας νέων ερευνητών

Αλέξανδρος Κατσιγιάννης

τική, νεοελληνική δημώδη και κρητική ποίηση. Η εθνικιστική

προσέγγιση, η «αποδυτικοποίηση» των αναφορών, η ανάδειξη

του Βυζαντίου ως πολιτισμικής κοιτίδας του νέου ελληνισμού,

η παραχάραξη εννοιών και της ιστορικότητας των κειμένων,

η έννοια του «ορθόδοξου ρομαντισμού», έτσι όπως είχαν πα-

ρουσιαστεί σε προγενέστερα έργα του Ζαμπέλιου και που θα

διατηρηθούν σε μεταγενέστερα,

εδώ βρίσκουν μια ολιστική

ερμηνευτική εφαρμογή στο προαναφερθέν corpus κειμένων. Ο

οικουμενικός εθνοκεντρισμός

του Ζαμπέλιου, ως φιλοσόφου

της ιστορίας, βρίσκεται εδώ σε πλήρη αντιστοιχία με τον κρι-

τικό του λόγο για τη δημώδη και τη δημοτική λογοτεχνία.

Σημαντικές είναι οι βιογραφικές-εργογραφικές εργασίες

του Χριστόφορου Φιλητά, διαπρεπή φιλόλογου και πνευμα-

τικού τέκνου του Κοραή, που δημοσιεύονται στην

Πανδώρα

στα τέλη της δεκαετίας του 1850 (βλ. εδώ, «Δειγματοληψία»,

1858, 1859). Οι εργασίες αυτές αποτελούν ένα ελάχιστο μέ-

ρος από το μεγαλόπνοο, αλλά ατελές κι ανέκδοτο χειρόγραφο

έργο του για μια

Ιστορία της Νεοελληνικής Γραμματείας και

Παιδείας

29. Βλ. Σπυρίδων Ζαμπέλιος,

Άσματα Δημοτικά της Ελλάδος

Τυπογραφείον Ερμής: Κέρκυρα 1852 και

Πόθεν η κοινή λέξις τρα-

γουδώ

, Τύποις Π. Σούτσα και Α. Κτενά: Αθήνα 1859.

30. Michael Herzfeld,

Πάλι δικά μας. Λαογραφία, ιδεολογία και

η διαμόρφωση της σύγχρονης Ελλάδας

, μτφρ. Μαρίνος Σαρηγιάν-

νης, Αλεξάνδρεια: Αθήνα 2002, σ. 99.

31. Βλ. Δημήτρης Πολυχρονάκης,

Ο Κριτικός Ιδεαλισμός του

Ιάκωβου Πολυλά

, Π.Ε.Κ.: Ηράκλειο 2002, σσ. 171-172: «Κατά τη

γνώμη του γράφοντος, κάθε κριτική επανεξέταση της στάσης του

Ζαμπέλιου απέναντι στον Σολωμό και τον Πολυλά θα πρέπει να

λαμβάνει σοβαρά υπόψη της την ιδιότητα του πρώτου ως φιλοσόφου

της ιστορίας ή ως

ιστοριονόμου

· η αρνητική στάση του είναι απολύ-

τως συνεπής και προκαθορίζεται από το ίδιο το ιστοριονομικό του

σύστημα, όπως αυτό αποτυπώθηκε για πρώτη φορά το 1852». Θα

συμπληρώναμε ότι η στάση του Ζαμπέλιου απέναντι στη νεοελληνική

λογοτεχνία εν γένει πρέπει να κρίνεται και αυτή με βάση το ιστορι-

ονομικό του σύστημα.

32. Βλ. σχετικά, Άλκης Αγγέλου, «Η σπασμωδική επιστήμη και το