B' ΤΟΜΟΣ

Δυτικά πρότυπα και ελληνικότητα. Η

ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΩΝ ΚΥΡΙΩΝ

ΤΗΣ ΚΑΛΛΙΡΡΟΗΣ ΠΑΡΡΕΝ

331

προέλευσης– χαρακτηρίζεται ως μάστιγα ικανή να θέσει σε κίνδυνο ολόκλη-

ρη την ελληνική κοινωνία εξαιτίας των καινοτομιών που εισάγει ως προς τις

σχέσεις των φύλων. Σύμφωνα με τις θέσεις που οι πολέμιοι της γυναικείας χει-

ραφέτησης δανείζονται εξάλλου και εκείνοι από τη Δύση, ο φεμινισμός οδηγεί

πρώτα απ’ όλα στην ανατροπή των νόμων μιας φύσης θεϊκής προέλευσης.

Άμεσες συνέπειες της διασάλευσης της φυσικής τάξης, ο εξανδρισμός των

γυναικών και η εκθήλυνση των ανδρών. Σε ένα δεύτερο επίπεδο, το αίτημα

για ισότητα απειλεί σοβαρά και την κοινωνική οργάνωση, αφού η κατάλυση

της έμφυλης τάξης και ιεραρχίας εγκυμονεί την αναρχία, ενώ η απόρριψη

της αρχής της συμπληρωματικότητας διαταράσσει την αρμονική συμβίωση των

φύλων και, επομένως, καταστρέφει την οικογένεια. Κατά συνέπεια, η αμφι-

σβήτηση των ορίων που θέτουν φύση και κοινωνία ως προς την κατανομή των

έμφυλων ρόλων δοκιμάζει, πέρα από τις διαπροσωπικές σχέσεις και τις κοινω-

νικές ισορροπίες, ολόκληρο το ελληνικό έθνος.

Η φοβική πρόσληψη του νεωτεριστικού αυτού ρεύματος στην Ελλάδα,

αλλά και οι εθνικιστικές επιταγές της εποχής υπαγορεύουν στην Καλλιρρόη

Παρρέν και τη στρατηγική του αγώνα της. Πιο συγκεκριμένα, μέσα από την

επιλογή των θεμάτων που προβάλλει αλλά και από τις θέσεις που διατυπώ-

νει, προτείνει μια εναλλακτική, ελληνική προσέγγιση του φεμινισμού. Η νέα

αυτή αφήγηση συνυφασμένη με την ελληνική αρχαιότητα επιδιώκει, κρατώ-

ντας αποστάσεις τόσο από την επικίνδυνη Δύση όσο και από τη «μολυσμένη»

Ανατολή, να ενσωματώσει στην εθνική ιστορία τις Ελληνίδες ως υποκείμενα

δράσης με δικαίωμα στο παρελθόν.

Η Παρρέν θα προβεί μάλιστα, το 1910, σε

νέα εννοιολόγηση του όρου ‘φεμινισμός’: «δεν σημαίνει ως πολλοί νομίζουν,

πολιτικήν χειραφέτησιν της γυναικός. Φεμινισμός, θα ειπή ανθρωπισμός, εθνι-

σμός, πατριωτισμός».

Είναι καταφανές ότι η Ελληνίδα φεμινίστρια, λαμβάνο-

ντας υπόψη το πλέγμα των περιορισμών που θέτει η ανέτοιμη να υποδεχθεί

τις προωθημένες προτάσεις του δυτικού φεμινισμού ελληνική κοινωνία, διαχω-

5. Πρβλ.

αρρά

, «Το δώρο του Νέου Κόσμου: Οι Ελληνίδες φεμινίστριες μεταξύ

Δύσης και Ανατολής» στον τόμο

Ελλάδα και Τουρκία. Πορείες εκσυγχρονισμού. Οι

αμφίσημες σχέσεις τους με την Ευρώπη, 1850-1950

επιμ. Τσαλάρ Κεϋντέρ – Άννα

Φραγκουδάκη, Αλεξάνδρεια, Αθήνα 2008 σ. 232-233· Annelise

augue

L’identité

masculine en crise au tournant du siècle

, Rivages, Παρίσι 1987, σ. 83-137.

6. Πρβλ. Eleni

arikas

, «Gender and National Identity in Fin de Siècle Greece»,

Gender & History

5/2 (1993), σ. 271∙

αρρά

, «Το δώρο του Νέου Κόσμου», σ. 228, 237.

ΕτΚ

994 (1910), σ. 1343. Αλλού πάλι σημειώνει: «Φεμινισμός εν τέλει υπό την

γενικότερην και πλέον ιδανικήν εξέτασιν της λέξεως θα ειπή αλτρουισμός».

Το ίδιο

992 (1910), σ. 1291.