Α' ΤΟΜΟΣ

201

ρη

ταυροπουλου

Δουλεύοντας για την τέχνη, την πολιτική και την επιβίωση.

Ο μεταφραστής Παναγιώτης Πανάς

Η συστηματική ενασχόληση των Επτανήσιων με τη μετάφραση είναι γνωστή.

Από την άποψη αυτή τα γνωρίσματα ενός τυπικού Επτανήσιου λόγιου, όπως

τα απαριθμεί ο Γρ. Ξενόπουλος στο διήγημά του «Ο τρελλός με τους κόκκι-

νους κρίνους», είναι χαρακτηριστικά:

Ο Πώπος ήταν λόγιος, από τους λόγιους εκείνους που μόνο η καλή Επτάνησο

έχει –ή τουλάχιστον είχε– από τους λόγιους που κληρονομούν από τον πατέρα

τους (συχνά μαζί και μ’ ένα τίτλο) τη βιβλιοθήκη και την αγάπη του βιβλίου

–που περισσότερο διαβάζουν παρά γράφουν– που δημοσιεύουν μια φορά στα

πέντε χρόνια κανένα άρθρο ή κανένα ποίημα στα ντόπια περιοδικά – και που

καλλιεργούν τα γράμματα όχι για τη φήμη, όχι για το χρήμα, παρ’ απ’ ανά-

γκη επιβλητική της ψυχής, από τον πόθο του ωραίου και του αληθινού. Είναι

οι άνθρωποι της υπομονής, της μετριοφροσύνης και της μελέτης. Όσες ώρες

τους αφίνουν ελεύθερες οι φροντίδες του κτήματος και τα κοινωνικά χρέη, τις

περνούν κλεισμένοι στη βιβλιοθήκη. Ξέρουν απέξω τους κλασσικούς· κατέχουν

τις γνώσεις των συγχρόνων τους· παρακολουθούν τα ρεύματα των ιδεών· κι

όταν πεθαίνουν, άγνωστοι όπως έζησαν, αφίνουν τα χειρόγραφά τους, άλλος μια

μετάφραση του Πετράρχη, άλλος μια μελέτη περί Εγέλου, άλλος μια Ιστορία

του τόπου του.

Ωστόσο, η περίπτωση του ριζοσπάστη ρομαντικού λόγιου Παναγιώτη Πανά

είναι διαφορετική. Αν και ανήκε σε παλαιά και μεγάλη επτανησιακή οικογέ-

νεια, δεν ήταν πλούσιος. Επιπλέον, δεν έζησε αποτραβηγμένος από τη δημό-

1. Γρηγόριος

ενοπουλος

, «Ο τρελλός με τους κόκκινους κρίνους»,

Άπαντα

, τ. 10,

Μπίρης, Αθήνα 1969, σ. 361-362. Στα αποσπάσματα που δημοσιεύω διατηρήθηκε η

ορθογραφία και η στίξη του πρωτοτύπου αλλά στο μονοτονικό.