Α' ΤΟΜΟΣ

ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ

λείψει ούτε στιγμή τον στοχαστικό «συγκριτισμό», την αναζήτηση των συγκλί-

σεων και των αποκλίσεων που διέπουν τα πολιτισμικά φαινόμενα στις εθνικές

τους εκφάνσεις, πιστεύοντας ακράδαντα ότι η πνευματική φυσιογνωμία ενός

έθνους, ιδίως του ελληνικού, που βρίσκεται ανάμεσα σε Ανατολή και Δύση,

είναι αποτέλεσμα συνεχών και γόνιμων οσμώσεων, προσανατόλισε μια γενιά

ερευνητών στην πρωτογενή έρευνα, αναδεικνύοντας νέα πεδία, σε συνάρτηση

με τις τότε ευρωπαϊκές τάσεις της έρευνας (ιστορία του Τύπου, μεταφράσεις,

περιηγητισμός, ιστορία των βιβλιοθηκών, ιστορία των ιδεών

.). Αυτές οι

κατευθυντήριες, μαζί με την έμφαση που δόθηκε στους αιώνες μέσα από τους

οποίους αναδύθηκε η νεωτερικότητα (18ος-19ος αι.), εξακολουθούν να σφρα-

γίζουν τα προσωπικά ενδιαφέροντα πολλών ερευνητών αλλά και τα συλλογικά

προγράμματα του Τομέα Νεοελληνικών Ερευνών, όπως είναι αυτό στο οποίο

μόλις αναφέρθηκε η αγαπητή συνάδελφος Ουρανία Πολυκανδριώτη.

Η ιστορία του περιοδικού Τύπου απασχόλησε εξαρχής το πάλαι ποτέ ΚΝΕ

[Κέντρο Νεοελληνικών Ερευνών], καταρχήν με τις πολύτιμες αποδελτιώσεις

των προεπαναστατικών περιοδικών. Την περίοδο 1991-1994 κατασκευάστηκαν

οι πρώτες «βάσεις δεδομένων» για τις νεοελληνικές μεταφράσεις και τον περι-

ηγητισμό, με τη βοήθεια του ευρωπαϊκού προγράμματος «Ανάπτυξη Βάσης

Δεδομένων Ιστορικών Στοιχείων».

Αργότερα, το 1995 με 1997, στο πλαίσιο του

ερευνητικού προγράμματος ΠΕΝΕΔ [484], μελετήσαμε το θέμα: «Η αναζή-

τηση της εθνικής φυσιογνωμίας μέσα από ξενόγλωσσα κείμενα. Ερμηνείες και

πολιτισμικές δεκτικότητες του Νεώτερου Ελληνισμού (Μεταφράσεις, Περιη-

γητικά κείμενα, 19ος αι.». Τότε δημιουργήθηκε και ο αρχικός πυρήνας των

κύριων ερευνητών που στελεχώνουν το σημερινό μας πρόγραμμα «Θαλής».

Το πρόγραμμα Αριστείας «Θαλής

–

Πολιτισμικές διαμεσολαβήσεις και δια-

μόρφωση του ‘εθνικού χαρακτήρα’ στον περιοδικό Τύπο του 19ου αιώνα»

–

«Χρυσαλλίς» (χρονική διάρκεια: 2012-2015) θεωρώ ότι αποτελεί οργανική

συνέχεια αυτών των διεργασιών και διαμορφώθηκε με τη συνεργασία εκλεκτών

συναδέλφων, καθιερωμένων μελετητών του 19ου αιώνα, που προέρχονται από

το Πανεπιστήμιο Αθηνών (Τμήμα Φιλολογίας, Τμήμα Γαλλικής Γλώσσας και

Φιλολογίας, Τμήμα Γερμανικής Γλώσσας και Φιλολογίας, Τμήμα Θεατρικών

Σπουδών, που είναι και ο leader), το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλο-

νίκης (Τμήμα Φιλολογίας), το Πανεπιστήμιο Πατρών (Τμήμα Φιλολογίας),

το Πανεπιστήμιο Κρήτης (Τμήμα Φιλολογίας), το Πανεπιστήμιο Πελοποννή-

σου (Τμήμα Θεατρικών Σπουδών), το Ιόνιο Πανεπιστήμιο (Τμήμα Μουσικών

1. (

ΓΓΕΤ: 131 ΚΝΕ, ΕΟΚ/ΣΠΑ)