Ευριπιδησ Γαραντουδησ
20
αναβίωσης σε μεγάλο χρονικό εύρος, σε διακριτά μεταξύ τους γραμματολογι-
κά μορφώματα και σε διαφορετικά λογοτεχνικά είδη, αφετέρου με τη μεγάλη
ποικιλία των θεωρητικών προϋποθέσεών της και των ποιητικών υλοποιήσεών
της, δ) σύνδεση της αναβίωσης των αρχαίων μέτρων στην ελληνική λογοτεχνία
με τις ανάλογες ποιητικές τάσεις των παλαιότερων και των σύγχρονων δυτικών
λογοτεχνικών παραδόσεων, ε) ανάγκη εξατομίκευσης της έρευνας, προκειμέ-
νου να εμβαθύνουμε στις ατομικές υλοποιήσεις των αναβιωμένων μέτρων, για
να αναδειχθούν οι σημαντικές λεπτομέρειες της σχετικής λογοτεχνικής παρα-
γωγής.
2
Στην παρούσα μελέτη θα σχολιάσω αδρομερώς μία από τις πιο ενδιαφέ-
ρουσες όψεις της αναβίωσης των αρχαίων μέτρων, τα ποιητικά κείμενα που
τη θεματοποιούν άμεσα ή έμμεσα, εν όλω ή εν μέρει. Συγκεκριμένα, θα ανα-
φερθώ σε πέντε κείμενα που θα παρουσιάσω κατά τη χρονική τους τάξη.
3
Το
2. Παραθέτω τη βασική βιβλιογραφία των τελευταίων δεκαετιών για την αναβί-
ωση των αρχαίων μέτρων: Γ
αραντουδης
,
Aρχαία και νέα ελληνική μετρική. Iστορικό
διάγραμμα μιας παρεξήγησης
, εισαγωγή Massimo Peri, Istituto di Studi Bizantini
e Neogreci,
Quaderni
21, Πάδοβα 1989· Γ
αραντουδης
, «Mαρτζώκης και Carducci.
Συμβολή στην ιστορία της ελληνικής βάρβαρης ποίησης»,
Περίπλους
28-29 (Iαν.-
Iούν. 1991), σ. 33-55· Λιλή Π
απαδοπουλου
-I
ωαννιδου
, «Aπό την ιστορική πορεία
της νεοελληνικής μετρικής»,
Πόρφυρας
86 (Aπρ.-Iούν. 1998), σ. 568-580· Γ
αρα
-
ντουδης
, «Για την ιστορία της νεοελληνικής μετρικής»,
Πόρφυρας
88 (Oκτ.-Δεκ.
1998), σ. 225-232 [απάντηση στη μελέτη της Παπαδοπούλου-Ιωαννίδου]· Γ
αραντου
-
δης
, «H αναβίωση της αρχαίας ελληνικής μετρικής τον 19ο αιώνα. H μετρική θεωρία
και πράξη του Aλέξανδρου Pίζου Pαγκαβή»,
Mολυβδοκονδυλοπελεκητής
7 (2000),
σ. 28-74· Μιχαήλ Π
ασχαλης
, «Τα
Βουκολικά
του Αλέξανδρου Ραγκαβή: η αναβίωση
ενός είδους και οι περιπέτειες του τονικού δακτυλικού εξάμετρου»,
Κονδυλοφόρος
5 (2006), σ. 67-102· Γ
αραντουδης
, «Η ψευδοαναβίωση των αρχαίων μέτρων και η
μετααναβίωσή τους στην ελληνική ποίηση του 20ού αιώνα»,
Πόρφυρας
128 (Ιούλ.-
Σεπτ. 2008), σ. 211-233. Αναδημοσίευση: Γ
αραντουδης
,
Έλληνες ποιητές του μεταιχ-
μίου (1880-1930). Ερμηνευτικές και γραμματολογικές (ανα)θεωρήσεις
, Καστανιώτης,
Αθήνα 2012, σ. 447-479. Οι δύο τελευταίες μελέτες ανακοινώθηκαν στην ημερίδα «Η
αναβίωση των αρχαίων μέτρων», που πραγματοποιήθηκε στο Ρέθυμνο στις 3 Μαΐου
2004, στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων του ερευνητικού προγράμματος «Αρχείο Νεο-
ελληνικής Μετρικής» του Ινστιτούτου Μεσογειακών Σπουδών. Για ευρύτερη βιβλιο-
γραφία αναφορικά με την αναβίωση των αρχαίων μέτρων βλ. τα λήμματα με θέμα
«αναβίωση αρχαίων μέτρων» στον τόμο
Bιβλιογραφία Nεοελληνικής Μετρικής
,
Iνστιτούτο Mεσογειακών Σπουδών, διεύθυνση ερευνητικού προγράμματος «Aρχείο
νεοελληνικής μετρικής»: Nάσος Bαγενάς, έλεγχος και επιμ. έκδοσης της βιβλιογραφί-
ας: Eυριπίδης Γαραντούδης, ΠEK, Ηράκλειο 2000.
3. Το υλικό μου εν μέρει αντλήθηκε από το ερευνητικό πρόγραμμα «Ποιητικά κεί-