Μαρια Βελιωτη-Γεωργοπουλου
318
Οι «Απόβαθμοι» του Όθωνα και οι «Απόβαθμοι» του Δαναού
Ο τόπος αποβίβασης του Όθωνα, οι περίφημοι «Απόβαθμοι»
,
έλαβαν εξαρ-
χής ιδιαίτερη συμβολική σημασία. Ο Αλέξανδρος Ρ. Ραγκαβής, που παρακο-
λούθησε την τελετή, αναφέρει στα
Απομνημονεύματά
του ότι ο Όθωνας απο-
βιβάστηκε στην ακτή του Αργολικού κόλπου απέναντι από το σημείο όπου,
σύμφωνα με τον μύθο, αποβιβάστηκε ο βασιλιάς του Άργους Δαναός όταν
ήρθε από την Αίγυπτο.
12
Η σύνδεση των δύο βασιλέων μέσω του τόπου αποβίβασής τους συνεχίζε-
ται τα επόμενα χρόνια και υπενθυμίζεται κατά τις τελετές των Αποβατηρίων,
δηλαδή των επετειακών τελετών που οργανώνονταν σε ανάμνηση της άφιξης
του Όθωνα.
13
Στη σύνδεση των δύο βασιλέων προβαίνει για παράδειγμα ο
γυμνασιάρχης Χαράλαμπος Παμπούκης σε πανηγυρικούς λόγους που εκφώ-
12.
Ρ
αγκαβης
, σ. 357-358.
13. Ο εορτασμός των Αποβατηρίων
καθιερώθηκε με Βασιλικό Διάταγμα στις 20
Ιανουαρίου 1834. Βλ. Δημοτικό Αρχείο Ναυπλίου (στο εξής ΔΑΝ), 1835, φακ. Ε9
(02). [Οι αριθμοί μέσα στις παρενθέσεις αντιστοιχούν στα έγγραφα που εντοπίστη-
καν στους φακέλους με την ένδειξη «Τελετές» και αφορούν τις βασιλικές εορτές
και τελετές. Τα έγγραφα αυτά ψηφιοποιήθηκαν και αριθμήθηκαν για τις ανάγκες της
έρευνας]. Τα
Αποβατήρια
γιορτάζονταν πανελλαδικά κάθε χρόνο μέχρι την έξωση
του Όθωνα, αλλά ειδικά στο Ναύπλιο κατέστησαν η σπουδαιότερη βασιλική εορτή
της πόλης. Ο Όθωνας μάλιστα, ήδη από την πρώτη επέτειο της άφιξής του, το 1834,
έθεσε «τον θεμέλιον λίθον τού εις ανάμνησιν των αποβατηρίων αυτού ανεγειρομένου
δαπάναις του Δήμου Ναυπλιέων Μνημείου» (
Λ
αμπρυνίδης
, σ. 325), αν και η ανέ-
γερση του μνημείου αυτού αποτέλεσε απραγματοποίητη εξαγγελία, που όμως επανερ-
χόταν σε τακτά χρονικά διαστήματα στο τελετουργικό προσκήνιο. Η μετάβαση των
Αρχών στον τόπο των Αποβάθμων και ο καλλωπισμός του χώρου αποτελεί καθ’ όλη τη
διάρκεια της βασιλείας του Όθωνα αναπόσπαστο τμήμα της τελετής των Αποβατη-
ρίων. Βλ. Πρακτικό Δημοτικού Συμβουλίου, ΔΑΝ, 1838, φακ. 19 52α (10 01, 02, 03).
Επίσης βλ.
Εφημερίς των Κοινωφελών Γνώσεων
, αρ. 64, 28.2.1858·
Λ
αμπρυνίδης
, σ.
333-334· ΔΑΝ, 1862, φακ. Ψ (04). Η ανέγερση μνημείου στο σημείο της αποβίβα-
σης του Όθωνα στο ελληνικό έδαφος παραπέμπει σε μια προσφιλέστατη τακτική του
19oυ αιώνα, σύμφωνα με την οποία ανεγείρονται μνημεία για κάθε αξιομνημόνευτο
γεγονός. Για παράδειγμα, ο Λουδοβίκος Α΄, πατέρας του Όθωνα, ανήγειρε τρία μνη-
μεία σε ανάμνηση του αποχαιρετισμού του Όθωνα από την πατρίδα του, τη Βαυαρία.
Βλ. Ιωάννα
Σ
πηλιοπούλου
, «Η πρόσληψη της αρχαιότητας ως μέσον προβολής του
οίκου των Wittelsbacher: Το παράδειγμα του Λέοντος των Βαυαρών στο συνοικισμό
Πρόνοια του Ναυπλίου» στον τόμο
Πρακτικά Επιστημονικού Συμποσίου, 150 χρόνια
Ναυπλιακή Επανάσταση, Ναυπλιακά Ανάλεκτα
VIII, σ. 179-214.